Η ψύχωση είναι μια κατάσταση κατά την οποία το άτομο έχει ορισμένη απώλεια επαφής με την πραγματικότητα. Αυτό σημαίνει ότι δεν μπορεί να σκεφτεί καθαρά και πιστεύει σε πράγματα που δεν υπάρχουν στην πραγματικότητα. Γι’αυτό το λόγο όταν κάποιος έχει παρόμοια συμπτώματα αναφέρουμε ότι έχει ένα ψυχωτικό επεισόδιο. Τουλάχιστον τρείς στους εκατό βιώνουν ψυχωτικά επεισόδια σε ηλικια που κυμαίνεται συνήθως μεταξύ 16-30 ετών. Η ψύχωση είναι πιο κοινή ασθένεια ακόμη και από τον διαβήτη, ωστόσο η κατάλληλη θεραπεία μπορεί να βοηθήσει τον καθένα ο οποίος πάσχει απο ψυχωτικές διαταραχές.

   

Ποια είναι τα συμπτώματα της ψύχωσης;

 

Η ψύχωση ως νόσος επηρεάζει  άμεσα τις σκέψεις, αλλά μπορεί επίσης να επηρεάσει τη διάθεση και τη συμπεριφορά. Mερικά τυπικά συμπτώματα της ψύχωσης είναι:

• Σύγχυση σκέψης: Η σκέψη του ατόμου είναι σε κατάσταση σύγχυσης και αποδιοργάνωσης. Του είναι δύσκολο να συγκεντρωθεί, να ανοίξει συζήτηση και να θυμηθεί. Επίσης, λείπει η λογική στα λεγόμενα του.
• Ψευδείς πεποιθήσεις: Είναι χαρακτηριστικό για τους ανθρώπους που είναι σε ψυχωτικό επεισόδιο. Το άτομο πιστεύει σε πράγματα που δεν είναι αλήθεια. Η πεποίθηση είναι τόσο ισχυρή που τίποτα δεν είναι σε θέση να αλλάξει τον τρόπο σκέψης του.
• Παραισθήσεις: Κάποιος που είναι σε ψυχωτικό επεισόδιο μπορεί να δει, να ακούσει  ανθρώπους ή πράγματα που δεν υπάρχουν στην πραγματικότητα. Οι πιο συχνές είναι το άκουσμα φωνών.
• Αλλαγή στα συναισθήματα: Τα συναισθήματα αλλάζουν χωρίς προφανή λόγο. Το πρόσωπο που είναι σε ψυχωτική κατάσταση μπορεί να αισθάνεται περίεργα ή αποκομμένο από τον έξω κόσμο. Οι διακυμάνσεις στήν διαθέση είναι πολύ συχνές – από μεγάλα κέφια σε κατάθλιψη.
• Αλλαγή στη συμπεριφορά: Η συμπεριφορά μπορεί να είναι αντιφατική. Για παράδειγμα, να γελάσει χωρίς λόγο ή να είναι θυμωμένος χωρίς αιτία, όπως και να επιδεικνίει υψηλή φυσική δραστηριότητα. Σε περίοδο ψυχωτικού επισοδίου κάποιοι είναι πιθανόν να προσφύγουν για βοήθεια στην αστυνομία γιατί πιστεύουν ότι κάποιός τους επιτέθηκε. Ακόμη το άτομο μπορεί να σταματήσει να τρέφεται, από άγχος μήν τον δηλητηριάσουν.

 

Τα συμπτώματα είναι διαφορετικά απο άνθρωπο σε άνθρωπο, και μπορούν να αλλάξουν με την πάροδο του χρόνου.

 

Τι προκαλεί τη ψύχωση;

 

Ακόμη, οι επιστήμονες δεν έφτασαν σε μια οριστική απάντηση στο ερώτημα αυτό. Η ψύχωση εμφανίζεται συνήθως κάτω από πίεση, άγχος, χρήση ναρκωτικών ή κοινωνική αλλαγή. Μερικοί άνθρωποι καταφέρνουν να αντιμετωπίσουν αυτές τις αλλαγές, ενώ άλλοι όχι. Οι γενετικοί παράγοντες (κληρονομικότητα), επίσης μπορούν να παίζουν ρόλο. Άτομα που έχουν συγγενή με ψύχωση έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να εμφανίσουν και οι ίδιοι. Αυτό που οι επιστήμονες γνωρίζουν με βεβαιότητα είναι ότι στη ψύχωση υπάρχει μια χημική ανισορροπία στον εγκέφαλο, η οποία μπορεί να διορθωθεί με την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή.

 

Αλκοόλ, ναρκωτικά και ψύχωση

 

Είναι γνωστό ότι το αλκοόλ, τα ναρκωτικά και τα φάρμακα μπορεί να προκαλέσουν παρόμοια συμπτώματα με αυτά της ψύχωσης, όπως μπορούν και να την ξεκινήσουν. Επίσης, ένα ψυχωτικό επεισόδιο μπορεί να εμφανιστεί στη διακοπή ορισμένων φαρμάκων, ναρκωτικών και αλκοόλ. Ορισμένα φάρμακα, μπορούν να αποκρύψουν τα συμπτώματα της ψύχωσης και έτσι να καθυστερήσει η ιατρική παρέμβαση. Μερικές φορές η ψύχωση περνάει γρήγορα, ενώ άλλες φορές παίρνει μια μακρά περίοδο για να ανακτήσει το άτομο τον εαυτό του.

Δώρα Παναγιώτου 

Κλινική Ψυχολόγος